Wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchniowego

Wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchniowego- charakterystyka

Wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchniowego w większości przypadków jest stosunkowo prostym zabiegiem. Polega on na ręcznym wydobyciu obcych cząsteczek z rany, albo na ewakuacji fragmentów pochodzących spoza organizmu. Zabieg rozpoczyna się od nacięcia skóry, a następnie wyłuszczenia lub usunięcia ciała obcego powierzchownego, selektywnie lub wraz z pewnym obszarem zdrowych tkanek. Postępowanie w przypadku uszkodzeń szczególnie wrażliwych okolic organizmu (np. gałek ocznych) może wymagać zmodyfikowania procesu leczenia lub przeniesienia na specjalistyczny oddział szpitalny celem zaopatrzenia obrażenia przez fachowców z danej dziedziny. Najczęściej jednak mamy do czynienia z prostymi obrażeniami ograniczonymi do zewnętrznych powłok ciała. W takich sytuacjach wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchownego jest procedurą prostą, bezpieczną i nie wymagającą długiego pobytu na sali zabiegowej. Po jej zakończeniu i jeśli nie wystąpią powikłania pacjent może właściwie od razu opuścić szpital.

Wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchniowego- korzyści

Korzyści wynikające z wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchownego to przede wszystkim wydobycie nieprzyjaznego dla organizmu czynnika zewnętrznego traumatyzującego tkanki. Poza poprawą komfortu pacjenta oraz umożliwieniem zasklepienia i zabliźnienia miejsca po wyciętym i usuniętym ciele obcym powierzchownym dzięki przeprowadzeniu procedury ogranicza się ryzyko zakażenia i rozwoju infekcji w ranie, a także zagrożenie wystąpienia powikłań w następstwie ekspansji drobnoustrojów do okolicznych tkanek lub układu krwionośnego, z którym mogłyby przenieść się nawet do odległych narządów ciała lub wywołać uogólnioną reakcje zapalną. Poza tym, w przypadku wykonania zabiegu wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchownego wkrótce po tym, jak dostało się ono do tkanek, często możliwa jest ewakuacja przedmiotu lub cząsteczek pochodzenia zewnętrznego bez nacinania skóry pacjenta. W późniejszym okresie, jeśli chory nie zgłosi się do lekarza zaraz po obrażeniu może dojść do rozpoczęcia procesów gojenia skóry i ziarninowania naskórka wokół ciała obcego. Tworzy to sytuację, w której jego wydobycie może stać się o wiele trudniejsze pod względem technicznym i wymagać nacięcia skóry, a nawet wycięcia fragmentów zdrowych tkanek pacjenta celem usunięcia obcych fragmentów w całości.

Wskazania do wykonania zabiegu

Właściwie w każdym przypadku wbicia, czy uwięźnięcia ciała obcego innym sposobem w powierzchownych tkankach pacjenta wskazane jest jego wycięcie i usunięcie z powłok organizmu. Głównie ze względu na fakt, iż nawet jeśli w pierwszy momencie po znalezieniu się obcej struktury w tkankach ciała nie obserwuje się reakcji zapalnej ze strony układu odpornościowego chorego, nie występuje ból, a pacjent czuje się dobrze, to nie oznacza to, że organizm nie zareaguje w sposób patologiczny w przyszłości. Wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchownego wykonuje się również w celach kosmetycznych i dla poprawy wyglądu powłok ciała pacjenta.

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu

Rzadko istnieją przeciwwskazania do wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego. Przede wszystkim z tego powodu, iż jest to zabieg konieczny dla zachowania zdrowia, a czasem nawet i życia. Możemy mieć jednak do czynienia z sytuacją w której wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchniowego ze względu na bardzo zły stan ogólny pacjenta i konieczność podjęcia w pierwszej kolejności innych działań dla ratowania życia i przywrócenia właściwych parametrów pracy organizmu (takich jak ciśnienie tętnicze, częstość bicia serca, objętość krwi krążącej w naczyniach krwionośnych, zawartość hemoglobiny i inne). Dopiero po usunięciu najgroźniejszych obrażeń i wyrównaniu stanu ogólnego pacjenta można zająć się procedurą wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchownego, które samo w sobie w większości przypadków nie stanowi sytuacji naglącej do pilnego działania. Może się też zdarzyć, że zabieg wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego będzie musiał być odroczony do czasu wykonania odpowiednich badań dodatkowych jak np. oznaczenie INR. Wynik ten pozwoli na uzyskanie informacji o długości czasu krzepnięcia krwi u danej osoby (jego oznaczenie może być istotne u chorych przyjmujących leki zmniejszające krzepliwość krwi w terapii nadkrzepliwości lub z innych względów). Jeśli uzyskany w badaniu wynik będzie wskazywał na bardzo wydłużony czas krzepnięcia i zwiększone ryzyko krwawienia w trakcie wycinania i usuwania ciała obcego powierzchownego może to być przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu, przynajmniej do czasu wyrównania parametrów. W przypadku wątpliwości co do rozległości obrażenia należy dodatkowo przeprowadzić badanie obrazowe danej okolicy dla upewnienia się, czy ciało obce leży powierzchownie, czy nie sięga w głąb tkanek i czy nie uszkadza ważnych struktur, co pozwoli zadecydować czy ciało obce może być bezpiecznie wydobyte z powłok ciała oraz czy zabieg wycięcia i usunięcia ciała obcego wydającego się na pozór leżeń powierzchownie może być wykonany w warunkach ambulatoryjnych lub czy nie istnieją ku temu przeciwwskazania. Czasem konieczne jest, aby przenieść pacjenta na salę operacyjną i tam przeprowadzić procedurę wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchownego.

Przed zabiegiem

W wyjątkowych okolicznościach jeszcze przed wycięciem i usunięciem ciała obcego powierzchniowego może istnieć potrzeba wykonania dodatkowych badań obrazowych, aby przekonać się, czy na pewno ciało obce nie uszkodziło głębiej położonych tkanek i czy jego wydobycie z powłok organizmu nie zagraża zdrowiu całego ustroju. Jeśli decydujemy się na przeprowadzenie zabiegu, przed wycięciem i usunięciem ciała obcego powierzchownego tkanki należy oczyścić. Jeśli jest to możliwe (obrażenie zlokalizowane na kończynach) wypłukuje się zabrudzenia pod łagodnym strumieniem bieżącej wody. Do mycia powierzchownych obrażeń można wykorzystać powszechnie dostępne mydło, dobrze jednak aby nie zawierało ono dodatków w postaci substancji zapachowych lub innych mogących drażnić tkanki.

Rodzaj znieczulenia

Znieczulenie miejscowe, które najczęściej stosuje się do zabiegu wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego wykonywane jest techniką nasiękową. Najpopularniejszym środkiem wykorzystywanym do tego celu jest roztwór lidokainy, który metodą wielokrotnych wstrzyknięć aplikuje się wokół rany. Ponieważ w przypadku obrażeń ograniczonych do wierzchnich warstw ciała wkłucia igły mogą wiązać się z większą bolesnością niż sam zabieg wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego czasem proponuje się pacjentowi przeprowadzenie procedury bez znieczulenia. Dla zwiększenia komfortu psychicznego i zminimalizowania odczuwania bólu u chorych dorosłych, a przede wszystkim u małych dzieci wystraszonych już samą sytuacją, pobytem w szpitalu i kontaktem z lekarzem proponuje się czasami zastosowanie substancji znieczulającej miejscowo na powierzchni skóry tak zwanego kremu EMLA. Nie blokuje on przewodnictwa nerwowego w tkankach, a jedynie łagodzi natężenie bólu, jednak może pomóc minimalizować odbiór nieprzyjemnych doznań i poprawić komfort pacjenta podczas wykonywania zabiegu wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego.

Jak przebiega zabieg?

Zabieg wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego zaczyna się od uważnego oglądania miejsca urazu. Ważne, aby mieć pewność, że obrażenie jest rzeczywiście ograniczone do powłok zewnętrznych ciała. Jeśli tak, można przystąpić do działania. Przed wycięciem i usunięciem ciała obcego powierzchniowego skórę się oczyszcza i dezynfekuje. Następnie wydobywa się ręcznie fragmenty i cząsteczki zewnętrznego pochodzenia. W przypadku przedmiotów tkwiących mocniej w tkankach może być konieczne ich wycięcie. W takich przypadkach skórę znieczula się miejscowo poprzez podanie lidokainy. Chirurdzy zazwyczaj starają się ograniczyć ilość wkłuć igły do minimum, aby dodatkowo nie zadawać bólu pacjentowi i nie traumatyzować tkanek. Konieczne jest jednak, aby roztworem środka przeciwbólowego została nasączona cała skóra wokół miejsca obrażenia w okolicy gdzie będzie wykonywane chirurgiczne cięcie.

---

Zobacz zaufane kliniki najbliżej

---

Powłoki ciała się nacina i ręcznie lub przy pomocy pęsety lub innych przyrządów medycznych usuwa się ciało obce. Po sprawdzeniu palpacyjnym (badanie palcem) oraz dokładnym obejrzeniu rany i upewnieniu się, że ciało obce zostało wycięte i usunięte w całości oraz, że żadne jego fragmenty nie pozostały w tkankach pacjenta, brzegi rany zbliża się do siebie i zaszywa nićmi. Jeśli obrażenie było bardzo płytkie i wydobycie ciała obcego wymagało niewielkiego nacięcia, czasem zaszycie może nie być konieczne, a wystarczające mogą być tak zwane stripy, czyli mocne plastry bez opatrunku, które zbliżają brzegi tkanek bez dodatkowej traumatyzacji przez nakłucia igłą. Wykorzystanie stripów do zbliżenia brzegów rany przyczynia się również do ograniczenia wielkości blizny (nie ma śladów po przeprowadzaniu po obu stronach rany nici). Należy pamiętać, że technika nie nadaje się do głębokich i rozległych ran, gdyż stripy nie trzymają tak dobrze jak chirurgiczny szew i mogą dać gorszy efekt ostateczny. Zwłaszcza, jeżeli źle zaopatrzone uszkodzenie skóry zamiast przez zasklepienie brzegów, zacznie goić się poprzez ziarninowanie w efekcie dając rozleglejszą powierzchnię rany, a po zakończeniu leczenia pozostawiając brzydką, nieestetyczną szramę.

Czas i przebieg rekonwalescencji

Czas i przebieg rekonwalescencji może być różny po zabiegu wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego w zależności od wielu czynników. Znaczenie mają między innymi miejsce, w którym znajdowało się obrażenie, głębokość rany, ewentualne powikłanie w postaci nadkażenia tkanek. Istotne w procesie regeneracji skóry są również indywidualne właściwości organizmu pacjenta. W przypadku uszkodzeń ograniczonych do powłok ciała po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchniowego skóra najczęściej goi się w ciągu pierwszych siedmiu dni od zabiegu, rzadziej przeciąga się ten okres do dwóch tygodni. Jeśli obrażenie tkanek dotyczy okolic bardziej wrażliwych zabieg wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego może być o wiele bardziej skomplikowaną i poważną procedurą, której przeprowadzenie może wymagać warunków sali operacyjnej - dotyczy to na przykład ciał obcych wbitych w gałkę oczną, zwłaszcza jeśli istnieje prawdopodobieństwo uszkodzenia soczewki lub innych struktur istotnych w procesie widzenia. W takich sytuacjach czas i przebieg rekonwalescencji po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchniowego z wrażliwego narządu powinien zostać oceniony indywidualnie dla każdego pacjenta i konkretnej sytuacji.

Efekty po zabiegu

Efekty wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego są widoczne natychmiast po zakończeniu procedury. Przedmiot traumatyzujący tkanki pacjenta zostaje wydobyty z powłok ciała. Skórę danej okolicy czyści się i dezynfekuje Jeśli istnieje taka konieczność brzegi rany opracowuje się chirurgicznie i zbliża do siebie stosując odpowiednią technikę szycia. W efekcie ciało obce powierzchowne zostaje wycięte i usunięta, tkanki oczyszczone i pozbawione zabrudzeń, które mogłyby zmieniać zabarwienie skóry po zagojeniu. Zmniejsza się ryzyko rozwoju zakażenia, a w przypadku mechanicznego zaszycia uszkodzenia przyspiesza się czas zasklepiania rany i poprawia końcowy efekt w postaci zmniejszenia rozmiarów ostatecznej blizny.

Zalecenia po zabiegu

Po zabiegu wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego należy pouczyć pacjenta, aby właściwie pielęgnował skórę w okolicy okaleczenia. Należy stosować się do zaleceń lekarza, który zasugeruje najlepsze dla danego przypadku metody dbania o uszkodzone miejsce. W sytuacji, kiedy mamy do czynienia z niewielkimi i ograniczonymi do zewnętrznych powłok ciała urazami w zupełności wystarczające może być odpowiednio częste mycie lub odkażanie danego miejsca, a także zapobieganie i niedopuszczanie do zabrudzeń poprzez stosowanie jałowych opatrunków, utrzymywanych w czystości. Głębsze obrażenia mogą wymagać nawet unieruchomienia kończyny, aby przeciwdziałać przesuwaniu skóry i naprężeniom w ranie co może utrudniać gojenie i pogarszać końcowy efekt kosmetyczny. Jeśli rana była szyta, po upływie około siedmiu dni należy zgłosić się do poradni chirurgicznej celem ściągnięcia nici (lekarz wskaże właściwy termin).
Po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchniowego z okolic gałki ocznej często konieczne jest zasłonięcie oka na pewien czas, który jest potrzebny dla regeneracji rany. Oko zasłania się celem ograniczenia jego ruchomości. Wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchniowego z miejsc szczególnie wrażliwych może wymagać szczególnego sposobu pielęgnacji, o czym z całą pewnością uprzedzi chirurg podejmujący się wykonania zabiegu.

Zalecenia po zabiegu

Efekt wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego jest trwały pod warunkiem zachowania przez chirurga odpowiedniej ostrożności i uwagi w trakcie zabiegu oraz dokładnego sprawdzenia rany podczas oczyszczania, aby nie przeoczyć i nie pozostawić fragmentów ciała obcego wewnątrz skaleczenia.

Jak uniknąć powikłań po zabiegu?

Dla uniknięcia powikłań zabiegu wycięcia i usunięcia ciała obcego powierzchniowego jeszcze przed przystąpieniem do procedury należy zastanowić się i w razie wszelkich wątpliwości upewnić wykonując odpowiednie testy i badania obrazowe, czy na pewno mamy do czynienia z raną powierzchowną i czy ciało obce nie penetruje w głąb tkanek. Uzyskanie pewności może uchronić lekarza oraz pacjenta przed nieopatrznym usunięciem głęboko tkwiącego przedmiotu oraz konsekwencjami takiego działania. Należy także właściwie oczyścić okaleczoną powierzchnię, aż do zyskania pewności, że nie pozostały w niej żadne cząsteczki zewnętrznego pochodzenia. Poza tym, aby uniknąć powikłań po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchniowego należy właściwie zabezpieczyć miejsce obrażenia, a następnie prawidłowo dbać o zachowanie rany w czystości i w suchych, higienicznych warunkach. Przeciwdziałanie niepotrzebnemu naprężaniu skóry w danej okolicy ciała może przyczynić się do przyspieszenia procesu gojenia i poprawić pod względem estetycznym efekt końcowy poprzez ograniczenie rozmiarów blizny. Dla uniknięcia wtórnych nadkażeń zaleca się unikania zabrudzeń, zwłaszcza bezpośrednio w okolicy po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchownego.

---

Porozmawiaj z pacjentami na temat Wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchniowego

---

Możliwe powikłania po zabiegu

Możliwe powikłania po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchniowego są podobne jak w przypadku innych urazów skóry do których doszło w wyniku wypadku lub traumatyzacji zanieczyszczonym przedmiotem. Po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchniowego bardziej obawiamy się pozostawienia fragmentu przeoczonego ciała obcego w ranie. To z kolei może przekładać się nie tylko na gorszy efekt kosmetyczny, ale przede wszystkim na nasilenie stanu zapalnego w miejscu urazu, zaczerwienienie i obrzęk skóry, a także wtórne nadkażenie bakteryjne lub innym drobnoustrojem infekującym ranę od wewnątrz. W dalszej kolejności obawiamy się zakażenia tkanek czynnikiem zewnętrznym w wyniku nieprawidłowej higieny okolicy obrażenia lub wtórnego zainfekowania rany. Po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchniowego istnieje również ryzyko nieprawidłowego zasklepiania i rozejścia się brzegów ran, a w konsekwencji utrudnionego gojenia.
Wycinając i usuwając ciało obce powierzchowne należy również pamiętać, że obrażenie wyglądające na ograniczone do zewnętrznych powłok skórnych może penetrować w głąb tkanek, a skąpe krwawienie nie musi wynikać z niewielkiego rozmiaru uszkodzeń, a być konsekwencją ucisku na naczynia krwionośne. W takiej sytuacji nieopatrzne wycięcie i usunięcie ciała obcego może skutkować nagłym krwotokiem i pogorszeniem stanu, a nawet zagrożeniem życia pacjenta.

Polecane zabiegi dodatkowe po zabiegu

W większości przypadków po wycięciu i usunięciu ciała obcego powierzchniowego nie ma konieczności przeprowadzania zabiegów dodatkowych. Jeśli przedmiot, który uszkodził tkanki był mocno zabrudzony, a w dodatku uszkodził również głębiej leżące tkanki, albo miał kontakt z naczyniami krwionośnymi należy dowiedzieć się czy pacjent był szczepiony przeciwko tężcowi, a jeśli tak, to ile czasu upłynęło od ostatniej dawki przypominającej. Jeśli upłynęło ponad pięć lat, a ciało obce było mocno zabrudzone, albo minęło dziesięć lat od iniekcji w przypadku nieco mniej zanieczyszczonych ran należy podać dawkę przypominającą anatoksyny tężcowej.

Autor: Lek. Anna Kołodziejska

Zapraszamy do skorzystania z naszej wyszukiwarki klinik, gabinetów oraz placówek medycznych znajdujących się na terenie Polski, oferujących Wycięcie i usunięcie ciała obcego powierzchniowego.