Chirurgiczne usunięcie tatuażu

Usunięcie tatuażu może być obecnie przeprowadzone na dwa sposoby – tradycyjną metodą chirurgiczną oraz metodą laserową. Chirurgiczne usunięcie tatuażu stosuje się w przypadku kiedy zawiodły inne sposoby pozbycia się niechcianej ozdoby.

Chirurgiczne usunięcie tatuażu - charakterystyka

Zdarza się, że decyzja o wykonaniu tatuażu permanentnego bywa nie do końca przemyślana, a efektu końcowego - zamiast cieszyć nim oko – chcemy się natychmiast pozbyć. Jak możemy tego dokonać?

Proces wykonywania tatuażu permanentnego polega na wprowadzeniu, za pomocą specjalnej maszynki do tatuowania, czarnego lub kolorowego pigmentu wgłąb skóry właściwej. Wprowadzony przez uszkodzoną drobnymi igłami skórę pigment wywołuje w niej reakcję immunologiczną, pigment jest fagocytowany przez wyspecjalizowane komórki, dzięki czemu po prawidłowym wygojeniu rany i powstaniu tkanki łącznej, barwnik pozostaje na trwałe "uwięziony" pod skórą. Z tego też powodu usunięcie takiego niechcianego tatuażu nie należy do prostych zadań - na szczęście jest kilka metod, którymi posługuje się medycyna estetyczna i dzięki którym można tego dokonać.

Najbardziej rozpowszechnione jest usuwanie tatuażu wiązką lasera, jednak nie zawsze jest możliwe zastosowanie tej drogi. Alternatywą jest chirurgiczne usunięcie tatuażu oraz dermabrazja powierzchniowa (potocznie zwana "piaskowaniem" skóry).

Skupimy się na chirurgicznym usunięciu tatuażu, jako że stosunkowo niewiele osób chcących pozbyć się z różnych powodów takiej ozdoby ciała wie o takim rozwiązaniu.

Chirurgiczne usunięcie tatuażu - korzyści

Nierzadko jest to najszybsza z metod. Warto rozważyć chirurgiczne usunięcie tatuażu przede wszystkim wtedy, gdy ozdoba jest stosunkowo niewielkich rozmiarów - oczywiście przewaga metody chirurgicznego usunięcia nad innymi pozostaje do oceny lekarza wykonującego zabieg, jednak często w przypadku małych tatuaży może wystarczyć jedno spotkanie, podczas gdy laserowe usuwanie tatuażu zwykle wymaga umówienia kilku spotkań.

W przypadku tatuaży o większych rozmiarach również istnieje możliwość usunięcia chirurgicznego, jednak należy się liczyć z tym, iż będzie to na pewno zabieg wieloetapowy i nieco bardziej inwazyjny. W przypadku tatuaży umiejscowionych np. na ramieniu czy łydce można wykonać zabieg chirurgicznego usunięcia w polu bezkrwawym, po uprzednim nałożeniu opasek uciskowych.

Należy wziąć pod uwagę też fakt, że metoda chirurgiczna może mieć przewagę nad wiązką laserową w przypadku tatuaży przy których wykonywaniu użyto wielu kolorów pigmentu - laser zwykle radzi sobie z usuwaniem jedynie 90% barwnika. Gdy zdecydujemy się usunąć tatuaż laserowo, musimy pamiętać też o tym, iż istnieje ryzyko powstania trwałych odbarwień skóry i oparzeń, gdyż laser emituje skupioną wiązkę promieni.

Wskazania do wykonania zabiegu

Wskazania do wykonania chirurgicznego usunięcia tatuażu nie są czysto medyczne, bo jako że jest to zabieg z zakresu chirurgii estetycznej trudno tu mówić o wskazaniach. Jest to raczej kwestia wyboru dogodnej dla pacjenta metody. Może być rozwiązaniem pierwszego wyboru w przypadku tatuaży małych, linijnych, jak i alternatywą dla tatuaży niedających się całkowicie usunąć laserowo. Osoby, które posiadają bardzo ciemny fototyp skóry (typ V) również nie powinny poddawać się usuwaniu tatuażu laserem z uwagi na dużo większe ryzyko poparzeń i odbarwień skóry spowodowane dużą koncentracją melaniny, tak więc w tym przypadku dogodną metodą pozbycia się tatuażu byłoby usunięcie chirurgiczne.

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu

Nie zaleca się usuwania chirurgicznego tatuaży, które zostały wykonane w warunkach pozastudyjnych przez niedoświadczonych tatuatorów, gdyż pigment w tatuażach "domowej roboty" często jest rozmieszczony na różnej głębokości w skórze właściwej. Czyni to pewną trudność operatorowi wykonującemu zabieg, gdyż nie może on usunąć tatuażu równomiernie.

Przeciwwskazaniem do usunięcia tatuażu chirurgicznie jest również skłonność do powstawania bliznowców i dużych blizn, a także niektóre choroby tkanki łącznej.

Przed zabiegiem

Przed zabiegiem lekarz wykonujący chirurgiczne usunięcie tatuażu powinien przedyskutować sposób znieczulenia do zabiegu – gdy podjęto decyzję o znieczuleniu ogólnym, konieczne będzie podejście do zabiegu na czczo.

Należy określić ryzyko powstania bliznowców u osoby poddającej się zabiegowi.

Jak przed każdym zabiegiem chirurgicznym bezwzględnie powinno się powiedzieć lekarzowi o wszystkich przyjmowanych lekach, nawet tych, które wydawane są bez recepty. Należy odstawić aspirynę oraz niesterydowe leki przeciwzapalne.

Nie należy w ilościach nadmiernych spożywać alkoholu. Po stronie pacjenta pozostaje również unikanie ekspozycji tatuowanej skóry na słońce co najmniej 4 tygodnie przed zabiegiem - ma to zapobiec jakimkolwiek problemom związanym z nierównym zabarwieniem skóry, czy w przypadku stosunkowo świeżych tatuaży – przemieszczaniu pigmentu.

Rodzaj znieczulenia

Przed zabiegiem chirurgicznego usunięcia tatuażu stosuje się zastrzyk ze środkiem miejscowo znieczulającym, który znosi ból w miejscu wycinania, a pacjent pozostaje przytomny przez cały czas trwania procedury. Jeśli pacjent ma ochotę, na ok. dwie godziny przed zabiegiem może zastosować również maść z lidokainą typu Emla. Jeżeli planowane jest usunięcie bardzo rozległego tatuażu, wykonuje się nierzadko zabieg w znieczuleniu ogólnym.

Jak przebiega zabieg?

Chirurgiczne usunięcie tatuażu, najprościej rzecz ujmując, polega na wycięciu fragmentów skóry pokrytych tatuażem. To, jak dokładnie taki zabieg będzie przebiegał krok po kroku zależy od wielkości tatuażu, jego kształtu i umiejscowienia.

Najprościej usuwa się małe, linijne tatuaże w miejscach, gdzie nie działają duże napięcia skórne - wtedy operator może łatwo zbliżyć do siebie brzegi rany szwem, po uprzednim wycięciu ozdobionej skóry skalpelem, uważając, aby nie przedrzeć się przez warstwę podskórną.

Usuwanie dużych tatuaży odbywa się wieloetapowo - skórę wycina się fragmentami, kolejny usuwając dopiero po wygojeniu poprzedniego cięcia. Preferencyjnie usuwa się tatuaż zaczynając od miejsca centralnego, a potem „docina” brzegi.

---

Zobacz zaufane kliniki najbliżej

---

Zabieg taki może wymagać również zaszczepienia skóry z innego miejsca na ciele - cienką warstwę skóry pobiera się specjalnie do tego przeznaczonym narzędziem, np. za pomocą dermatomu Browna z ramienia lub uda i stosuje się wszczep w miejscu, gdzie usunięto fragment tatuażu. Przeszczepiony fragment można ufiksować w miejscu na przykład za pomocą specjalnego kleju tkankowego.

Stosuje się również specjalne balony podskórne, rozciągające skórę w okolicy usuwanego tatuażu przez okres kilku bądź kilkunastu tygodni - tak, aby uzyskać odpowiedni zapas skóry do zakrycia miejsca po wycięciu i zadowalającego kosmetycznie zbliżenia brzegów rany. Dużym ułatwieniem dla lekarza jest założenie na czas zabiegu opaski uciskowej, tzw. stazy, w miejscu, w którym jest to możliwe (np. usuwając tatuaż z ramienia czy łydki), aby utworzyć sobie bezkrwawe pole operacyjne. Mniejsze krwawienie podczas zabiegu pozwala na dokładniejsze określenie, czy w skórze pozostał jeszcze pigment.

Zdarza się, że pojedyncze punkty głębiej położonego pigmentu pozostałe w skórze po usunięciu większego pola tatuażu są dodatkowo wycinane skalpelem czy nożyczkami. Należy spodziewać się, że jak po każdym zabiegu z naruszeniem ciągłości tkanek po wygojeniu się pozostaną mniejsze lub większe blizny.

Czas i przebieg rekonwalescencji

Czas rekonwalescencji po zabiegu chirurgicznego usunięcia tatuażu jest zróżnicowany i zależy głównie od rozległości cięcia. Może być konieczne przyjmowanie środków przeciwbólowych. Rana zostaje opatrzona jałowym opatrunkiem i należy go zmieniać i utrzymywać w czystości do czasu, aż miejsce po usunięciu tatuażu wygoi się całkowicie. Zmiana opatrunku przebiega w warunkach ambulatoryjnych. Szwy są zdejmowane w momencie, gdy zadecyduje o tym lekarz i nie należy ściągać szwów samemu. W przypadku usunięcia dużych pól skóry zaleca się ograniczenie nadmiernej aktywności ruchowej, jeśli tatuaż umiejscowiony był w miejscu gdzie występują duże napięcia skórne – ma to oczywiście zapobiec rozejściu się szwów.

Efekty po zabiegu

Efekt chirurgicznego usunięcia tatuażu to w 95% całkowite pozbycie się pigmentu. Może się jednak zdarzyć, że po jakimś czasie po zagojeniu, bliżej warstw powierzchownych skóry wydostaną się pojedyncze punkty barwnika. Niezależnie od tego, jak delikatnie operator wykonuje zabieg, jak po każdym innym cięciu pozostaje blizna i jest to swojego rodzaju defekt kosmetyczny. Może być ona mniej lub bardziej widoczna, ale jeżeli cięcie przebiegało w naturalnych fałdach skórnych ciała, efekt wizualny na pewno będzie bardziej zadowalający z uwagi na ukrycie blizny.

Zalecenia po zabiegu

Zalecenia ogólne po chirurgicznym usunięciu tatuażu dotyczą głównie higieny rany (regularne zmiany opatrunku na jałowe, odkażanie skóry, kontrola ambulatoryjna). Pomocne w szybszej regeneracji skóry mogą okazać się maści intensywnie nawilżające, a także żele na bazie alantoiny z wyciągiem z cebuli (allium cepa), które będą wspomagać naturalny proces gojenia się skóry i ograniczą tworzenie się mało estetycznej, wyniosłej blizny. Z reguły pacjentom odradza się również nadmierną ekspozycję na słońce.

Jak długo utrzymują się efekty po zabiegu?

Efekt po zabiegu chirurgicznego usunięcia tatuażu, w wypadku gdy pigment usunięty został w sposób równomierny, jest trwały i zadowalający.

Jak uniknąć powikłań po zabiegu?

Żeby uniknąć powikłań po chirurgicznym usunięciu tatuażu, przed zabiegiem koniecznie poinformuj lekarza o przyjmowanych lekach - pozwoli to na wyeliminowanie ryzyka powikłań m.in. krwotocznych (leki mogące powodować nadmierne krwawienie to między innymi powszechnie stosowana aspiryna).

Po zabiegu działaj zgodnie z zaleceniami lekarza wykonującego procedurę. Należy doglądać stanu, w jakim utrzymywana jest rana po cięciu, stosować miejscowo spraye odkażające (np. Octenisept) przed założeniem kolejnego opatrunku, aby nie dopuścić do zainfekowania rany.

---

Porozmawiaj z pacjentami na temat Chirurgiczne usunięcie tatuażu

---

Należy zgłosić lekarzowi, gdy po usunięciu tatuażu pojawią się jakiekolwiek dolegliwości (np. gorączka, miejscowy obrzęk czy zaczerwienienie skóry, pogorszenie samopoczucia). Jak po każdym zabiegu chirurgicznym istnieje bowiem ryzyko powikłań bakteryjnych.

Aby nie powstała nieestetyczna blizna, warto stosować intensywnie nawilżające maści i balsamy, zwiększające elastyczność skóry. Dobrze sprawdzą się także żele typu Contarctubex, wspomagające proces gojenia się skóry.

Możliwe powikłania po zabiegu

Do możliwych powikłań chirurgicznego usunięcia tatuażu należą: zainfekowanie rany i dalsze powikłania bakteryjne, powstawanie wyniosłych blizn i bliznowców, powstanie krwiaków podskórnych w przypadku zbyt głębokiego cięcia i uszkodzenia naczynia, widoczna różnica w pigmentacji skóry przeszczepionej, powikłania krwotoczne w czasie i po zabiegu, rzadko występuje nadwrażliwość na środki miejscowo znieczulające – jeśli takie wystąpiły kiedykolwiek wcześniej przy okazji wykonywania innego zabiegu, nie zapomnij powiedzieć o tym swojemu chirurgowi.

Polecane zabiegi dodatkowe po zabiegu

Jeżeli po jakimś czasie po zabiegu chirurgicznego usunięcia tatuażu okaże się, że niewielka pozostałość pigmentu wydostaje się do bardziej powierzchownych warstw skóry (najczęściej w postaci drobnych punktów), można spróbować usunąć pozostałości za pomocą dermabrazji. Zabieg ten polega na mechanicznym ścieraniu („piaskowaniu”) warstw skóry specjalnym narzędziem, zwykle z powłoką diamentową – podobnym do tego, jakie znane jest kobietom z zabiegów mikrodermabrazji twarzy. Po takim zabiegu również należy odpowiednio dbać o ranę, aby goiła się bez ziarniny. Niezależnie od efektu końcowego którejkolwiek z metod, zaleca się zabiegi pielęgnacyjne regenerujące skórę.

Chirurgiczne usunięcie tatuażu w ramach NFZ

Zabieg chirurgicznego usuwania tatuażu, z uwagi na fakt iż jest zabiegiem z zakresu medycyny estetycznej, wykonywanym dla uzyskania określonego efektu kosmetycznego, nie jest wykonywany w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia i koszta należy konsultować indywidualnie dla każdego pacjenta w wykonujących takie zabiegi klinikach. Gabinety kosmetyczne czy nawet salony tatuażu mogą oferować taką usługę już od 200 zł, jednak przed dokonaniem chirurgicznego usunięcia tatuażu należy upewnić się, że miejsce w którym chcemy wykonać zabieg posiada odpowiednie zaplecze w postaci sterylnych warunków i wykwalifikowanej kadry.

Autor: lek. Wiktoria Feret

Bibliografia:
Tattoo removal by surgery in a bloodless field, Hull JB, Corner NB, Roberts P, Attwood AI. [J R Army Med Corps. 1991 Feb;137(1):5-7.]; Tattoo removal by split thickness tangential excision, Wheeler ES, Miller TA [West J Med. 1976 Apr;124(4):272-5.]; Thin tangential excision of tattoos, O'Donnell BP1, Mulvaney MJ, James WD, McMarlin SL. [Dermatol Surg. 1995 Jul;21(7):601-3.]

Zapraszamy do skorzystania z naszej wyszukiwarki klinik, gabinetów oraz placówek medycznych znajdujących się na terenie Polski, oferujących zabieg chirurgicznego usunięcia tatuażu.