Leczenie chrapania metodą Celon

Leczenie chrapania metodą Celon charakterystyka

Nieprzyjemne dźwięki, które są wydawane przez część osób podczas ich snu, określane są jako chrapanie. Powstają one na skutek zaburzeń przepływu powietrza przez drogi oddechowe podczas nocnego wypoczynku.

Czynnikami, które mają znaczenie w patogenezie chrapania, są:

• budowa dróg oddechowych (pacjenci z wąskimi drogami oddechowymi są bardziej predysponowani do występowania chrapania),
• otyłość i nadwaga,
• palenie papierosów,
• spożywanie alkoholu,
• stosowanie niektórych leków (np. środków przeciwpadaczkowych czy nasennych).

Chrapanie jest problemem, który zaburza życie wielu osób – związane z tym zjawiskiem problemy dotyczą zarówno osoby chrapiącej, jak i jej najbliższego otoczenia. Nie mówi się o tym głośno, jednak nieprzyjemne dźwięki zakłócają sen w domach bardzo wielu ludzi – statystyki sugerują, że liczby chrapiących Polaków powinny być podawane nawet w milionach.

Czy skoro chrapanie jest tak powszechne, to można je rozpatrywać jako problem? Odpowiedź jest zdecydowanie twierdząca. Wystarczy tutaj wspomnieć o trudnościach w relacjach partnerskich, które mogą być spowodowane właśnie chrapaniem. Osoba chrapiąca śpi, jednak człowiek znajdujący się w łóżku obok niej – już niekoniecznie. Chrapanie doprowadzać może więc zarówno do spania w oddzielnych pomieszczeniach, jak i do różnego rodzaju kłótni w związkach. Niektórzy pacjenci chrapią tak głośno, że budzą oni nie tylko osoby znajdujące się blisko nich, ale i te, które śpią w odległych pokojach.

Chrapanie to jednak nie tylko źródło potencjalnych problemów w rodzinie – przysparzać może ono różnych trudności również i tej osobie, która wydaje wspominane nieprzyjemne dźwięki podczas snu. Część chrapiących pacjentów boryka się z zespołem obturacyjnego bezdechu śródsennego. W przebiegu tej jednostki wielokrotnie w czasie nocy dochodzi do epizodów, w których pacjent po prostu nie oddycha. Zrozumiałe wydaje się więc, że u takiej osoby zmniejszone jest dostarczanie tlenu do organizmu. Konsekwencje takiej sytuacje bywają rozmaite: pacjenci mogą być rano rozdrażnieni, mogą oni również mieć (czasami nawet znaczne) zaburzenia koncentracji i uwagi. Nawet jeżeli śpią oni teoretycznie odpowiednią liczbę godzin, to i tak występować może u nich silne poczucie zmęczenia. Wymienione przysparzać mogą problemów z właściwym funkcjonowaniem podczas pełnienia obowiązków zawodowych, ale i nawet skutkować wystąpieniem sytuacji groźnych dla życia – przewlekłe zmęczenie zwiększać może przecież ryzyko tak groźnych zdarzeń, jak wypadki drogowe. Zespół obturacyjnego bezdechu śródsennego związany może być również z innymi problemami, doprowadza on bowiem do zwiększonego ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego, zawałów serca czy udarów mózgu.

Jeżeli ktoś miał wcześniej jakiekolwiek wątpliwości, czy z chrapaniem należy walczyć, to po przeczytaniu powyższych informacji powinny one zostać definitywnie rozwikłane: chrapanie można, a nawet – jak uważa zdecydowana większość specjalistów - trzeba leczyć. Pacjenci mogą się natknąć na reklamy różnego rodzaju preparatów farmakologicznych, które miałyby redukować chrapanie. Czy są one skuteczne – pozostaje to tak naprawdę kwestią bardzo dyskusyjną. Inną opcją jest natomiast leczenie zabiegowe chrapania. Tutaj medycyna może pochwalić się zarówno ilością dostępnych rozwiązań, jak i osiąganymi po przeprowadzeniu zabiegowego leczenia chrapania efektami. Współcześnie chrapiący pacjenci mogą decydować się zarówno na klasyczne zabiegi operacyjne, jak i korzystać ze zdecydowanie mniej inwazyjnych sposobów leczenia chrapania. Do drugiej z wymienionych kategorii można zaliczyć leczenie chrapania metodą Celon.

Leczenie chrapania metodą Celon korzyści

Pacjenci mogą wybierać metodę Celon do leczenia chrapania ze względu na dużą ilość zalet tego zabiegu. Po pierwsze, może on być polecony nawet tym osobom, które na co dzień mają mało czasu. Wynika to z dwóch aspektów: sam zabieg zajmuje niewiele czasu (do jego przeprowadzenia wystarcza zaledwie kilkanaście minut), oprócz tego po przebyciu procedury Celon nie istnieje konieczność pozostawania w szpitalu – tego samego dnia pacjent wraca do domu. Warto również wspomnieć o inwazyjności tego zabiegu – jest ona bowiem bardzo mała, podczas procedury nie zachodzi konieczność nawet jednokrotnego zastosowania skalpela. Pacjenci mogą mieć pewne rozterki związane z działaniem, używanej podczas zabiegu, wysokiej temperatury na tkanki. Rozterki te można rozwiać, ponieważ temperatura jest odpowiednio dobrana: wpływa ona na struktury podniebienia miękkiego (czyli na te, na które ma wpływać), nie uszkadza jednak przy tym w sposób znaczący tkanek okolicznych. Pozytywnym aspektem generowania podczas zabiegu energii cieplnej jest z kolei to, że dzięki temu dochodzi do koagulacji naczyń krwionośnych – naczynia, które ulegają koagulacji, nie krwawią.

Za korzyść płynącą z leczenia chrapania metodą Celon można uznać również to, że podczas zabiegu możliwe jest dokonanie ingerencji nie tylko w obrębie podniebienia miękkiego. Dokładny rodzaj oddziaływań uzależniony jest od tego, jakie zmiany wykryte zostaną w badaniu laryngologicznym u pacjenta – w razie potrzeby przy pomocy metody Celon możliwe jest również podjęcie oddziaływań w obrębie nadmiernie przerośniętych małżowin nosowych, migdałków podniebiennych czy też doprowadzenie do skrócenia zbyt długiego języczka.

Wskazania do wykonania zabiegu

Wskazaniami do leczenia chrapania metodą Celon są:

• wyraźne, znaczne i częste chrapanie (szczególnie w sytuacji, kiedy powiązane jest ono z zespołem obturacyjnego bezdechu śródsennego),
• wiotkość i nadmierna długość podniebienia miękkiego,
• przerost małżowin nosowych,
• przedłużenie języczka,
• przerost migdałków podniebiennych.

Zabieg wskazany może być również w sytuacji, kiedy u pacjenta istnieje potrzeba leczenia chrapania, a chory nie chce skorzystać z innych, bardziej inwazyjnych metod terapii tego problemu. Szczególnie dotyczy to osób, które chciałyby uniknąć ingerencji chirurgicznej – zabieg metodą Celon jest mało inwazyjny i do jego przeprowadzenia nie istnieje konieczność stosowania skalpela, dlatego może on stanowić korzystne rozwiązanie dla wspominanych powyżej pacjentów.

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu

Zasadniczo nie wymienia się przeciwwskazań do leczenia chrapania metodą Celon. Zabieg przeprowadzany może być u pełnoletnich, chrapiących osób, które znajdują się w dobrej ogólnej kondycji zdrowotnej.

Przed zabiegiem

Wstępnym etapem przed leczeniem chrapania falami o częstotliwości radiowej jest przeprowadzenie konsultacji laryngologicznej. Podczas niej lekarz zadaje pacjentowi zarówno pytania dotyczące samego chrapania, jak i te koncentrujące się wokół ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Kolejnym, przeprowadzanym zazwyczaj po badaniu podmiotowym, etapem konsultacji jest badanie przedmiotowe – w tym przypadku laryngologiczne. Oceniane podczas niego są szczególnie te struktury, które mogą być odpowiedzialne za występowanie u pacjenta chrapania. W przypadku stwierdzenia, że leczenie chrapania metodą Celon może przynieść pozytywne efekty dla pacjenta, możliwe staje się wtedy umówienie terminu zabiegu.

Przed samym zabiegowym leczeniem chrapania pacjenci nie muszą dokonywać jakichś wyjątkowych przygotowań. Najważniejsze jest to, aby na zabieg zgłaszać się po kilkugodzinnej przerwie od jedzenia – uważa się, że posiłek powinien zostać spożyty najpóźniej cztery godziny przed planowaną godziną zabiegu.

Rodzaj znieczulenia

Leczenie chrapania metodą Celon jest na tyle mało inwazyjne, że nawet nie istnieje konieczność wprowadzania pacjentów w stan znieczulenia ogólnego – zastosowanie w przypadku tej procedury znajduje znieczulenie miejscowe.

Jak przebiega zabieg?

Pierwszym etapem leczenia chrapania metodą Celon jest znieczulenie tych okolic, które będą poddawane zabiegowi. Po upewnieniu się, że zabieg rzeczywiście będzie dla pacjenta bezbolesny, możliwe staje się przystąpienie do zasadniczej jego części. W tkanki, od których oczekuje się obkurczenia (np. w obręb podniebienia miękkiego czy małżowin nosowych) kilkukrotnie wprowadzany jest niewielkich rozmiarów aplikator. Zawiera on tzw. elektrodę bipolarną, która to generuje fale elektromagnetyczne o częstotliwości radiowej. Pod wpływem tych właśnie fal w obszarze poddawanym zabiegowi dochodzi do przejściowego wzrostu temperatury (zwykle do około 80 stopni Celsjusza). Parametry fal o częstotliwości radiowej są ściśle dobrane, dodatkowo stale kontrolowana jest również temperatura w obrębie tkanek – aby zapobiec uszkodzeniu okolicznych tkanek, kiedy to w obrębie zaopatrywanego rejonu dojdzie do podniesienia temperatury do wspomnianego powyżej progu, urządzenie Celon samoistnie przestaje generować impulsy.

---

Zobacz zaufane kliniki najbliżej

---

Efektem wzrostu temperatury w obszarze poddawanym zabiegowi jest wywołanie koagulacji oraz jałowego stanu zapalnego. Już w trakcie zabiegu dochodzi do pewnego stopnia obkurczenia się tkanek, jednakże pełny efekt uzyskiwany jest wtedy, kiedy z czasem dojdzie do wystąpienia, a następnie do zakończenia procesów włóknienia i gojenia tkanek.

Całkowity czas trwania zabiegowego leczenia chrapania metodą Celon nie jest długi – sięga on zwykle maksymalnie do 45 minut.

Czas i przebieg rekonwalescencji

Zasadniczo bezpośrednio po leczeniu chrapania metodą Celon, tego samego dnia, pacjent wraca do domu. Teoretycznie możliwe jest nawet udanie się bezpośrednio z placówki leczniczej do pracy – należy jednak pamiętać o tym, że przez pierwszych kilka dni po zabiegu należy unikać znacznego wysiłku głosowego. Po zabiegu metodą Celon u pacjentów występować mogą pewne dolegliwości (takie jak ból czy dyskomfort w obrębie obszaru poddawanego zabiegowi), jednakże nie utrzymują się one przez dłuższy czas – uznaje się, że ustępują one w ciągu maksymalnie tygodnia.

Efekty po zabiegu

Ogólnie zabiegi metodą Celon uznaje się za wysoce efektywne – poprawę uzyskać można nawet u 90% osób leczonych w ten sposób. Początkowy efekt leczenia chrapania metodą Celon może jednak wręcz pacjentów przerazić – dochodzić bowiem może do zwiększenia natężenia chrapania. Obawy można jednak zażegnać – takie zjawisko jest całkowicie naturalne i związane jest ono z tymczasowym, pojawiającym się u niektórych pacjentów po zabiegu, obrzękiem struktur gardła. Obrzęk ten ustępuje w ciągu kilkunastu, maksymalnie kilkudziesięciu dni. Po tym czasie stopniowo może stawać się zauważalna poprawa w zakresie intensywności chrapania. Zabieg ma na celu zredukować ryzyko pojawiania się drgań różnych struktur, np. podniebienia miękkiego. Poddawany zabiegowi obszar z biegiem czasu staje się coraz mniej podatny na drgania, co możliwe jest dzięki (zachodzącym stopniowo) procesom gojenia i włóknienia tkanek. Ostatecznym rezultatem jest usztywnienie tkanek, do czego to dochodzi po około 4-5 tygodniach od przebycia zabiegowego leczenia chrapania metodą Celon.

Zalecenia po zabiegu

Pacjenci mogą spożywać pokarmy nawet już godzinę po przebyciu zabiegu. W kwestii jedzenia istnieją jednak pewne ograniczenia, które powinny być utrzymywane przez około tydzień. Osoby leczone metodą Celon powinny przez siedem dni unikać alkoholu, bardzo gorących napojów i pikantnych potraw, a także zrezygnować przez wspomniany powyżej czas ze spożywania pokarmów, które mogłyby podrażnić struktury jamy ustnej (jako przykład takich pokarmów można podać chociażby słone przekąski czy też inne pokarmy o znacznej twardości). Po zabiegu przez minimum 3 dni powinno się unikać wysiłku głosowego, a także wstrzymać się od korzystania z sauny czy z gorących kąpieli.

Po przebyciu leczenia chrapania metodą Celon pacjenci mogą doświadczać pewnego dyskomfortu, dolegliwości bólowych czy czasowego utrudnienia przełykania. Wymienione problemy najbardziej wyrażone są w ciągu pierwszych kilku dni po zabiegu, później dochodzi do ich samoistnego ustępowania. Pacjentom, którzy chcieliby załagodzić występujące u nich dolegliwości, polecić można stosowanie dostępnych bez recepty środków przeciwbólowych, jak i leków o działaniu odkażającym gardło, dostępnych w postaci tabletek do ssania.

Jak długo utrzymują się efekty po zabiegu?

Wywołane przez zabieg efekty są trwałe: zachodzące w tkankach procesy włóknienia są bowiem nieodwracalne. Z biegiem czasu, wraz ze starzeniem się organizmu, dochodzić może do utraty sprężystości tkanek i pierwotnie uzyskany efekt może jednak ulec osłabieniu. Nie u wszystkich pacjentów dochodzi jednak do takiego zjawiska, poza tym tempo zachodzenia takich procesów jest cechą wyjątkowo osobniczą.

Jak uniknąć powikłań po zabiegu?

W celu zmniejszenia ryzyka powikłań pacjenci powinni przede wszystkim przestrzegać otrzymanych po zabiegu zaleceń lekarskich. Powstrzymywanie się przez kilka dni od spożywania pewnych pokarmów nie powinno stanowić znacznego problemu ani też wyjątkowo ograniczać pacjenta, a dzięki takiemu postępowaniu naprawdę można zredukować groźbę wystąpienia nieprzyjemnych powikłań po zabiegu metodą Celon. Podobnie jest z aspektem dotyczącym unikania ekspozycji na wysokie temperatury – powstrzymanie się od sauny czy gorącego prysznica może bowiem znacząco wpływać na skrócenie czasu utrzymywanie się ewentualnego pozabiegowego obrzęku.

---

Porozmawiaj z pacjentami na temat Leczenie chrapania metodą Celon

---

Pacjentów należy uczulić również na to, aby bacznie obserwowali oni swój stan. Jeżeli pojawią się u nich jakieś niepokojące dolegliwości, objawy o znacznym nasileniu lub też jakieś nietypowe zdarzenie, o którego możliwości wystąpienia nie zostali oni poinformowani, pacjenci zdecydowanie powinni zgłosić się niezwłocznie do lekarza. Jeżeli nawet po zabiegu pojawią się jakieś powikłania, to im wcześniej zostaną one wykryte i im wcześniej podjęte zostaną działania służące ich opanowaniu, tym mniejsze ryzyko ich utrwalenia się i większa szansa na to, że ewentualne powikłania szybciej ustąpią.

Możliwe powikłania po zabiegu

Powikłania po leczeniu chrapania metodą Celon spotykane są rzadko – przyczyną takiej sytuacji jest chociażby to, że zabieg jest wyjątkowo mało inwazyjny. Jako najczęstsze powikłanie wymienia się krwawienia, należy jednak zwrócić uwagę na to, że takie zjawisko i tak jest rzadkie. Generowana podczas zabiegu energia cieplna oddziałuje na tkanki zaangażowane w zjawisko chrapania, ale i na zlokalizowane w pobliżu naczynia krwionośne. Struktury transportujące krew również podlegają więc zjawisku koagulacji, dzięki czemu ewentualne krwawienie jest powstrzymywane. Innymi, znacznie rzadszymi powikłaniami po zabiegu metodą Celon, bywają infekcje tkanek poddawanych procedurze oraz powstawanie przetok.

Teoretycznie jako powikłania można by traktować pojawiające się po zabiegu obrzęk, podrażnienie struktur jamy ustnej czy dolegliwości bólowe. Stanowią one jednak raczej przewidywane konsekwencje przeprowadzenia zabiegu, a nie typowe powikłania. Dodatkowo ich charakter jest zazwyczaj nieznaczny i ustępują one – w krótkim czasie – całkowicie samoistnie.

Polecane zabiegi dodatkowe po zabiegu

Leczenie chrapania metodą Celon może być przeprowadzane jako samodzielny zabieg. U niektórych pacjentów, celem uzyskania jak najbardziej zmaksymalizowanych efektów, wykonuje się dwie serie tego zabiegu. Dokonywać można tego jednak dopiero wtedy, kiedy dojdzie do ustąpienia obrzęku tkanek po pierwszej przebytej przez pacjenta procedurze. Niektórym lekarza zdarza się łączenie zabiegu wykonywanych opisywaną metodą razem z inną procedurą doprowadzającą do usztywnienia podniebienia miękkiego – mowa tutaj o zabiegu metodą Pillar, który bazuje na wprowadzeniu niewielkich implantów do struktur podniebienia miękkiego.

Autor: lek. Tomasz Nęcki

Bibliografia:
Red. Kenny P. Pang, Brian W. Rotenberg, B. Tucker Woodson, "Advanced Surgical Techniques in Snoring and Obstructive Sleep Apnea", 108-109; Tatla T. et al., "Celon Celon radiofrequency thermo-ablative palatoplasty for snoring - a pilot study", J Laryngol Otol. 2003 Oct;117(10):801-6; Baisch A., "Combined radiofrequency assisted uvulopalatoplasty in the treatment of snoring", Eur Arch Otorhinolaryngol. 2009 Jan;266(1):125-30. doi: 10.1007/s00405-008-0709-6. Epub 2008 May 16.