Obrzezanie całkowite

Obrzezanie całkowite- charakterystyka

Jednym z zabiegów przeprowadzanych w obrębie męskich narządów rozrodczych jest obrzezanie. Obecnie rzadko używaną nazwą tej procedury jest cyrkumcyzja – termin ten wywodzi się od łacińskiego circumcisio, które w tłumaczeniu oznacza „ciąć dookoła”. Najprościej mówiąc, zabieg ten polega na usunięciu napletka prącia (napletek jest fałdem skórnym, który pokrywa żołądź penisa). Obrzezanie jest zabiegiem przeprowadzanym stosunkowo często – według statystyk na całym świecie obrzezanych jest nawet 30% spośród wszystkich mężczyzn.

Obrzezanie przeprowadzane jest u mężczyzn już od bardzo zamierzchłych czasów. Istnieją nawet opinie, według których należy ono do tych zabiegów, które jako pierwsze były przeprowadzane u ludzi. Przykładowo już w starożytnym Egipcie przebycie obrzędu obrzezania traktowane było jako symbol czystości. Zabieg ten do dziś bywa przeprowadzany ze względów religijnych – tak jest np. w przypadku wyznawców judaizmu czy islamu. Obrzezanie obecnie wykonywane jest jednak nie tylko z pobudek kulturowych, ale i ze wskazań czysto medycznych.

Zabieg obrzezania przeprowadzany bywa nawet u noworodków (w przypadku tej grupy pacjentów powodem jego wykonywania są zazwyczaj aspekty religijne). W przypadku osób dorosłych zasadniczo nie istnieje jakaś granica wiekowa, której przekroczenie uniemożliwiałoby przeprowadzenie obrzezania – jeżeli tylko pacjent znajduje się w dobrej kondycji ogólnozdrowotnej, to wykonanie tej procedury nie powinno być przeciwwskazane.

Do usunięcia napletka wykorzystać można szereg różnego rodzaju narzędzi. Mimo takiej różnorodności, ogólnie wyróżnia się dwie zasadnicze techniki obrzezania: obrzezanie częściowe oraz całkowite. W przypadku pierwszego z wymienionych usunięciu podlega wyłącznie część napletka. Obrzezanie całkowite jest z kolei zabiegiem polegającym na resekcji całości napletka.

Obrzezanie całkowite- korzyści

Jako zaletę przebycia obrzezania można traktować przede wszystkim to, że po zabiegu utrzymanie czystości członka staje się łatwiejsze. W fizjologicznych warunkach pod napletkiem gromadzić się mogą różnego rodzaju zanieczyszczenia – w sytuacji, kiedy pacjent nie posiada tej struktury, dbałość o higienę okolic intymnych staje się po prostu prostsza.

Aspektami obrzezania i zaletami tego zabiegu zajmowało się już wielu naukowców. Szczególnie duża uwaga kierowana jest ku wpływowi usunięcia napletka na ryzyko zakażeń chorobami przenoszonymi drogą płciową. Istnieją przesłanki co do tego, że obrzezani mężczyźni mają mniejsze ryzyko zakażenia się wirusem HIV od swoich partnerek (od razu należy tutaj jednak zaznaczyć – przebycie obrzezania może zmniejszać takie ryzyko, a nie całkowicie je eliminować – z tego względu przy ryzykownych kontaktach seksualnych i tak zalecane jest korzystanie z zabezpieczenia). Jako inne zalety przebycia obrzezania całkowitego można uznać zmniejszone ryzyko występowania zakażeń układu moczowego, a także znaczący spadek ryzyka rozwoju stulejki czy zapalenia żołędzi prącia. Nie można również zapomnieć o tym, że obrzezanie może doprowadzić do ustąpienia dręczących pacjenta dolegliwości. Przykładowo mężczyzna ze stulejką może doświadczać trudności dotyczących aktywności seksualnej – kontakty płciowe takiemu pacjentowi mogą po prostu sprawiać ból. W takiej sytuacji resekcja napletka może skutkować zlikwidowaniem takich problemów i sprawiać, że poziom codziennego funkcjonowania takiego pacjenta ulegnie znaczącej poprawie.

Jako ogólne korzyści obrzezania całkowitego jako zabiegu można traktować takie aspekty, jak krótki (bo zaledwie kilkudziesięciominutowy) czas trwania procedury, a także to, że po jej przebyciu nie istnieje konieczność pozostawania w szpitalu. Korzystnym aspektem jest również to, że po przebyciu obrzezania ograniczenia dotyczące codziennego funkcjonowania nie obowiązują przez długi czas – rekonwalescencja zajmuje tak naprawdę kilka dni.

Wskazania do wykonania zabiegu

Wśród medycznych wskazań do przeprowadzenia obrzezania całkowitego wymienia się przede wszystkim:

• stulejkę (stan, w którym upośledzone jest zsuwanie napletka z żołędzi prącia),
• załupek,
• zapalenia żołędzi prącia lub zapalenia żołędzi i napletka (szczególnie w sytuacji, gdy są one nawracające),
• zmiany przednowotworowe rozwijające się w obrębie żołędzi i/lub napletka prącia.

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu

Obrzezanie całkowite nie jest zabiegiem należącym do procedur ratujących życie, dlatego też wykonywane jest ono wyłącznie u osób znajdujących się w dobrej ogólnej kondycji zdrowotnej. Przeciwwskazaniem do zabiegu może być czynna infekcja, u dzieci procedura może nie być możliwa do wykonania np. przez wcześniactwo.

Przeciwwskazaniami do obrzezania całkowitego mogą być schorzenia ogólnoustrojowe, takie jak np. zaburzenia krzepnięcia krwi (przeprowadzenie zabiegu u pacjenta obarczonego takimi problemami mogłoby być związane ze znacznym ryzykiem wystąpienia silnego krwawienia zarówno podczas procedury, jak i już po jej przebyciu). Niemożność wykonania resekcji napletka może też wynikać z problemów dotyczących samego penisa. Obrzezanie może być przeciwwskazane w przypadku nieprawidłowej lokalizacji ujścia cewki moczowej u pacjenta (wynikającej czy to ze spodziectwa, czy z wierzchniactwa), czy przez istnienie u pacjenta ostrego zapalenia żołędzi prącia.

Przed zabiegiem

Wstępnym etapem przed zabiegiem usunięcia całości napletka jest konsultacja. Jej celem jest przede wszystkim ustalenie, z jakiego powodu obrzezanie miałoby być przeprowadzone. Jeżeli przesłanką do resekcji napletka są względy medyczne, lekarz musi potwierdzić istnienie u pacjenta danego stanu chorobowego (np. stulejki). Z tego względu należy być przygotowanym na to, że podczas konsultacji pacjentowi zbadane zostaną jego narządy rozrodcze. Jak już wspomniano, obrzezanie wykonuje się u osób będących w dobrym ogólnym stanie zdrowia, dlatego też – w razie istnienia wątpliwości co do tego, czy kwalifikowany do obrzezania pacjent jest w pełni zdrowy – mogą być zlecane różne badania. Jako podstawowe można wymienić morfologię krwi, badanie parametrów układu krzepnięcia czy badanie ogólne moczu.

W przypadku zakwalifikowania do obrzezania możliwe staje się ustalenie terminu przeprowadzenia zabiegu. W okresie poprzedzającym procedurę pacjenci nie muszą podejmować znacznych przygotowań. Mogą oni zostać poproszeni o to, aby na krótki czas przed obrzezaniem zgolić owłosienie w okolicy łonowej (możliwe jest jednak, że wykonywane to będzie dopiero w szpitalu, bezpośrednio przed procedurą). Osobom palącym papierosy zalecone może zostać rozstanie się z nałogiem – skutkiem nikotynizmu są m.in. gorsze dostawy tlenu do organizmu, a przez to dochodzić może do pogorszonego gojenia się tkanek i wydłużenia okresu rekonwalescencji po obrzezaniu.

Rodzaj znieczulenia

Obrzezanie całkowite jest zabiegiem przeprowadzanym w znieczuleniu. Wybór techniki znieczulenia uzależniony jest przede wszystkim od tego, w jakim wieku jest poddawany procedurze pacjent. W przypadku dzieci wykorzystywane jest zazwyczaj znieczulenie ogólne. U osób dorosłych ta technika znieczulenia również jest stosowana, jednakże zdecydowanie rzadziej – u pełnoletnich pacjentów obrzezanie całkowite przeprowadza się zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym.

Zobacz zaufane kliniki najbliżej

Jak przebiega zabieg?

Pierwszym etapem zabiegu obrzezania całkowitego jest znieczulenie pacjenta. W zależności od wybranej przez lekarzy techniki pacjent albo jest poddawany znieczuleniu ogólnemu, albo zastosowanie znajduje wyłącznie znieczulenie miejscowe tkanek prącia. Po upewnieniu się, że pacjent nie będzie odczuwał dyskomfortu podczas procedury, możliwe staje się rozpoczęcie zasadniczych ingerencji zabiegowych.

Jak łatwo się domyślić, tkanki prącia muszą zostać nacięte. Wykorzystywane do tego celu są różnego rodzaju krążki, pierścienie oraz inne narzędzia – wybór stosowanych podczas obrzezania instrumentów chirurgicznych uzależniony jest m.in. od wieku pacjenta. Dostępne są również różne techniki obrzezania, jako przykładową można podać tę, w której napletek najpierw nacinany jest w kierunku zgodnym z długą osią członka, a następnie dochodzi do odcięcia tkanek poniżej żołędzi. Po resekcji napletka zakładane są szwy – zazwyczaj stosowane są ich postacie samowchłanialne.

Całkowity czas trwania obrzezania całkowitego bywa różny, zazwyczaj sięga on około 40-60 minut (dłużej mogą trwać np. te zabiegi, podczas których pacjenci wprowadzani są w stan znieczulenia ogólnego). Na poddanego procedurze członka zakładany jest opatrunek. Po krótkim czasie od obrzezania, tego samego dnia, pacjent wraca do domu – po zabiegu nie istnieje konieczność pozostania w szpitalu.

Czas i przebieg rekonwalescencji

Rekonwalescencja po obrzezaniu całkowitym zajmuje najczęściej kilka – bo około 10 – dni. Na ten czas najkorzystniejsze byłoby (w przypadku obrzezania u osób dorosłych) wzięcie urlopu. O czasie, przez który pacjent nie powinien uczęszczać do pracy, najlepiej jest porozmawiać z lekarzem przeprowadzającym zabieg. Będzie on w stanie udzielić informacji o tym, kiedy powrót do obowiązków zawodowych będzie w pełni bezpieczny dla pacjenta.

Przez pierwszych kilka dni po zabiegu pojawiać się mogą dolegliwości bólowe ze strony członka, a także jego zaczerwienienie czy obrzęk. Takie problemy raczej nie są komplikacjami obrzezania (traktuje się przeważnie jako przewidywane po zabiegu zjawiska), a oprócz tego do ich samoistnego ustąpienia dochodzi w ciągu 3-5 dni. Pacjenci mogą zastanawiać się nad tym, czy zabieg może doprowadzić do trudności z oddawaniem moczu. Ogólnie do takowych problemów po obrzezaniu dochodzić nie powinno – w sytuacji, gdyby pacjent zaczął odczuwać ból podczas mikcji lub też gdyby pojawiły się jakieś inne problemy z oddawaniem moczu, należy się zgłosić do lekarza. Takie zjawiska mogą bowiem sugerować, że doszło do jakichś powikłań obrzezania całkowitego.

Jeżeli zaś chodzi o założone podczas zabiegu szwy, to jeżeli użyto ich postaci samowchłanialnych, to wtedy nie istnieje konieczność zgłaszania się do lekarza celem ich usunięcia.

Efekty po zabiegu

Bezpośrednim efektem obrzezania całkowitego jest to, że po zabiegu pacjent nie posiada już napletka w obrębie członka. To, jakie będą inne rezultaty zabiegu, zależne jest już od przyczyny jego przeprowadzenia. Jeżeli resekcja napletka była wskazana z powodu istnienia u pacjenta stulejki, to przebycie obrzezania może sprawić, że pacjent przestanie doświadczać dolegliwości, które występowały na skutek zwężenia napletka (takich jak np. podrażnienia prącia czy ból podczas podejmowania kontaktów seksualnych). W przypadku, gdy obrzezanie przeprowadzono w związku z nawracającymi zapaleniami żołędzi, po zabiegu takie dolegliwości mogą przestać być problemem pacjenta.

Zalecenia po zabiegu

Wśród zaleceń po obrzezaniu całkowitym znajdują się przede wszystkim te, które dotyczą higieny poddanego zabiegowi prącia. Pacjentów uczula się chociażby na to, aby regularnie zmieniali oni opatrunki (ich noszenie może być zalecone na różny czas, zależne jest to od tempa gojenia się tkanek). Jeżeli pacjentowi zostanie zalecone stosowanie jakichś leków (np. antybiotyków), to należy wtedy korzystać z nich ściśle według wskazań lekarskich.

Po obrzezaniu pacjenci mogą doświadczać różnego stopnia dolegliwości bólowych. W razie dużego ich nasilenia, skorzystać można z ogólnodostępnych lub z zaleconych przez lekarza środków przeciwbólowych. Osoby, które przebyły resekcję napletka, przez pierwszych kilka dni po zabiegu do utrzymania higieny osobistej powinny korzystać z prysznica, a nie z kąpieli w wannie. Dodatkowo podczas mycia się należy uważać na to, aby nie podrażniać tkanek prącia.

Warto również wspomnieć o tym, że pacjenci poddani obrzezaniu w okresie rekonwalescencji powinni uważnie dobierać to, w co się ubierają. Najkorzystniej byłoby bowiem, aby w czasie gojenia się prącia ubierać luźne, przewiewne ubrania – zmniejsza to ryzyko występowania dyskomfortu oraz podrażnień poddanych zabiegowi obrzezania tkanek.

W przypadku różnych ograniczeń, których doświadczają pacjenci po przebyciu obrzezania całkowitego, najdłużej obowiązuje te dotyczące aktywności seksualnej. Pacjentom zalecone jest bowiem, aby do kontaktów płciowych powrócili oni najwcześniej po upływie około czterech tygodni od zabiegu. Niektórym pacjentom takie utrzymywanie wstrzemięźliwości od stosunków seksualnych wydawać się może stanowczo za długie, jednakże bardzo istotne jest to, aby przestrzegać tego zalecenia – zbyt wczesny powrót do aktywności płciowej mógłby doprowadzić do wystąpienia powikłań obrzezania.

Jak długo utrzymują się efekty po zabiegu?

Obrzezanie całkowite polega na usunięciu całości napletka. Tkanki, które podlegają resekcji, nie odrastają – z tego względu rezultat zabiegu jest po prostu trwały.

Porozmawiaj z pacjentami na temat Obrzezanie całkowite

Jak uniknąć powikłań po zabiegu?

Powikłania po obrzezaniu całkowitym nie są zjawiskami częstymi (w przypadku najczęstszych z nich, takich jak zakażenie prącia czy krwawienie po zabiegu, szacowana częstość ich występowania wynosi około 2%). Mimo niskiej częstości komplikacji pacjenci i tak mogą być zainteresowani tym, czy są oni w stanie w jakiś sposób zapobiegać rozwojowi niepożądanych zdarzeń. Aby uniknąć komplikacji po obrzezaniu całkowitym, pacjent powinien starać się znaleźć pod opieką doświadczonego specjalisty. Już samo udanie się do chirurga, który posiada duże doświadczenie w wykonywaniu danego zabiegu, może pozwolić na znaczące obniżenie ryzyka wystąpienia powikłań po obrzezaniu całkowitym.

Analizując możliwości zapobiegania powikłaniom po obrzezaniu całkowitym nie można nie wspomnieć o roli samych pacjentów. Po zabiegu pacjenci zdecydowanie powinni przestrzegać otrzymanych zaleceń. Przykładowo dbałość o higienę prącia może znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia infekcji operowanej okolicy. Istotne jest także to, aby pacjenci – jeżeli zauważą u siebie jakieś niepokojące dolegliwości – nie zwlekali z odwiedzeniem lekarza. Wystąpienie np. podwyższonej temperatury ciała, znacznego bólu czy zaczerwienienia penisa mogą sugerować, że doszło do rozwoju zakażenia. W przypadku takiego czy jakiegoś innego powikłania obrzezania całkowitego istotne jest, aby jego leczenie zostało rozpoczęte jak najwcześniej – im szybciej problem będzie zaopatrzony, tym mniejsze jest bowiem ryzyko, że dojdzie do wystąpienia utrwalonych komplikacji.

Możliwe powikłania po zabiegu

Obrzezanie całkowite traktować można jako procedurę o nieznacznej inwazyjności. Mimo tego – podobnie jak w przypadku dowolnego innego zabiegu – po usunięciu napletka dochodzić może do występowania różnych komplikacji. Jako przykłady możliwych powikłań obrzezania całkowitego można wymienić:

• zaburzenia czucia w obrębie prącia (polegające zarówno na zmniejszeniu wrażliwości żołędzi, jak i na jej nadwrażliwości),
• zakażenie tkanek prącia,
• znacznego stopnia ból członka,
• zapalenie końcowego odcinka cewki moczowej,
• wytworzenie się krwiaka w obrębie członka,
• usunięcie podczas zabiegu zbyt dużej ilości tkanek,
• pojawianie się obrzęku prącia,
• zaburzenia oddawania moczu,
• rozejście się pooperacyjnej rany,
• wytworzenie się rozległej blizny,
• zaburzenia erekcji.

Polecane zabiegi dodatkowe po zabiegu

Całkowite usunięcie napletka jest zabiegiem, który sam pozwala uzyskać oczekiwany rezultat – nie istnieje konieczność, aby procedurę uzupełniać przeprowadzeniem alternatywnych, dodatkowych zabiegów.

Autor: lek. Tomasz Nęcki

Bibliografia:
J. Fibak, "Chirurgia. Repetytorium", wyd. PZWL, Warszawa 2010; W. Noszczyk (red.), "Chirurgia", wyd. PZWL, Warszawa 2005; Male circumcision: global trends and determinants of prevalence, safety and acceptability, IWHO Library Cataloguing-in-Publication Data, ISBN 978 92 4 159616 9;

Zapraszamy do skorzystania z naszej wyszukiwarki klinik, gabinetów oraz placówek medycznych znajdujących się na terenie Polski, oferujących zabieg – Obrzezanie całkowite